Sobrevivirá o cometa Ison a súa cita co sol??

A auténtica hora da verdade para o cometa Ison está moi preto. Poida que mañá pola tarde, ao pasar xunto ao Sol case rozándoo, rómpase e se vaporice; pero poida que sobreviva e ofreza, uns días despois, un bo espectáculo no ceo do final da noite. Ata cabo a posibilidade de que se fragmente, sen desintegrarse, e que se vexan varios anacos de cometa tralo paso xunto á estrela. De momento, o Ison diríxese cara á súa cita coa estrela vixiado por numerosos telescopios en terra e no espazo. Os científicos, sen datos crave como o tamaño preciso ou a densidad do obxecto, non poden anticipar que sucederá con esta bóla de neve sucia que se descubriu fai algo máis dun ano, cando se atopaba a case 1.000 millóns de quilómetros da Terra e en traxectoria directa cara ao Sol. Pero non se van a perder o momento de máxima aproximación á estrela, cando se achegue ata 1,24 millóns de quilómetros da súa superficie. Queren investigar que pasa e puxeron en marcha campañas de observación as grandes institucións científicas, a NASA con varios observatorios espaciais, centros de investigación en todo o mundo e astrónomos afeccionados. Vén da nube de Oort, unha ?envoltura? nos confíns do Sistema Solar Fai uns días, cando parecía que non ía brillar tanto como se esperaba, o cometa Ison sufriu, de improviso, un estallido de actividade e un aumento do seu luminosidad que detectaron uns científicos do Instituto de Astrofísica de Andalucía (IAA), coordinados por José Luís Ortiz. Pouco despois uns expertos do Instituto Max Planck alemán obtiveron unhas imaxes do cometa nas que se distinguen unhas estruturas como ás despregadas da súa cabeleira; eles deducen que esas ás aparentes débense a que se desprenderon un ou máis anacos do Ison, pero moitos científicos non están de acordo con esta interpretación. ?Ison chega dos confíns do Sistema Solar, estivo viaxando un millón de anos e está a piques de alcanzar a estrela que estivo tirando del durante tanto tempo?, resumen os expertos da campaña de observación da NASA. É a primeira vez que este cometa viaxa ata as proximidades do Sol... e a última: ou se rompe mañá debido á intensa calor, a radiación e o potente tirón gravitatorio da estrela ou, si logra sobrevivir, afastarase para nunca regresar. estivo viaxando un millón de anos atraído pola forza gravitatoria Cuns catro quilómetros de diámetro (segundo estimacións feitas a partir de observacións do telescopio Hubble), o Ison, cuxo nome técnico é C/2012 S1, é un cometa normal en canto a composición: unha bóla de neve sucia feita de po, partículas de roca e gases conxelados, como auga, amoniaco, metano e dióxido de carbono. Ao irse achegando á estrela, cométalos desenvolven unha cabeleira ou coma que é a atmosfera formada en torno ao núcleo por materiais que se volatilizan debido á radiación solar. Cando están máis preto aínda do astro, poden estirar unha gran cola gaseosa que se estende no ceo grazas á radiación e ao vento solar. Ison, como é a primeira vez que sofre este proceso na aproximación ao Sol (o seu estreo na rexión central do Sistema Solar derívase dos cálculos da súa traxectoria), ?está aínda feito de materia prístina dos primeiros días da formación do Sistema Solar?, explican os expertos da NASA. Descubrírono Vitali Nevski e Artyom Novichonok, o 21 de setembro de 2012, desde Kislovodsk (en Rusia), traballando coa Rede Óptica Científica Internacional, cuxas siglas, en inglés, elixiron para bautizar o pequeno obxecto celeste. Procede da nube de Oort, unha especie de envoltura nos confíns do Sistema Solar composta de material residual da súa formación, fai uns 4.500 millóns de anos. É unha bóla de neve sucia, de roca, gases e po e diámetro de 4 quilómetros ?No momento do seu descubrimento, o Ison atopábase a 6,29 unidades astronómicas (unha unidade astronómica, UA, é a distancia da Terra ao Sol), é dicir, 943 millóns de quilómetros, entre as órbitas de Júpiter e Saturno?, explica o Instituto de Astrofísica de Canarias (IAC). Mañá producirase o máximo achegamento á estrela ás 17.25 (hora peninsular). ?Si sobrevive á calor solar, Ison pode converterse nun gran cometa que se observaría a primeira ollada no ceo, a partir da primeira semana de decembro, en dirección Este momentos antes da saída do Sol?, explica Miquel Serra-Ricart, astrónomo do IAC. O cometa, si sobrevive ao encontro de mañá, pasará á mínima distancia da Terra o próximo 26 de decembro, a 64 millóns de quilómetros. ?Non existe ningún perigo asociado ao paso de Ison?, recalca Serra-Ricart. ?Si o cometa sobrevive ao seu perihelio [máximo achegamento ao Sol], pode converterse nun bonito espectáculo celeste en decembro?. O Ison é un dos denominados cometas rozadores do Sol, denominados así porque se achegan tanto á estrela que raspan a súa atmosfera exterior, a coroa. Identificáronse máis de 2.500 desde que, en 1995, empezou a funcionar no espazo o telescopio SOHO (da NASA e a Axencia Europea do Espazo, ESA), que ve a estrela 24 horas ao día e que está dotado dun coronógrafo capaz de bloquear a luz do disco solar para non cegar os detectores e poder distinguir obxectos próximos ao seu ao redor. ?Son rozadores aproximadamente a metade de todos cométalos dos que coñecemos a órbita?, sinalan os expertos da axencia estadounidense. Pode vaporizarse ou converterse nun gran espectáculo no ceo Os astrónomos solares que traballan co observatorio espacial Stereo están desexando que coincida o paso do Ison tan preto da estrela cunha eyección de masa da coroa, un chorro de plasma magnetizado que sae disparado cando explota unha mancha solar. ?Encantaríame ver o cometa afectado por unha gran eyección destas; non o destruiría, pero daríanos a oportunidade de estudar as interaccións extremas coa cola do Ison?, sinala Karl Battams, astrónomo do Laboratorio de Investigación Naval estadounidense, que participa na campaña de observación do Ison. En 2007, o cometa Encke soportou unha tormenta solar deste tipo, recorda, pero entón o Sol estaba na fase de mínima actividade, mentres que agora está nun máximo. E o Ison vai sobrevoar o Sol polo ecuador nunha rexión onde se detectaron varias manchas activas. Están moi pendentes do que pasa os científicos do Stereo, pero tamén doutros moitos observatorios e sondas espaciais, como a Messenger estadounidense, en órbita de Mercurio, que logrou captar o cometa a semana pasada. Incluso o último gran telescopio que se puxo en funcionamento, o radiotelescopio Alma (do Observatorio Europeo Austral, en colaboración con EE UU e Xapón), tan solicitado polos astrónomos que compiten polas horas de observación, reservou oco no seu plan destes días para ver o Ison.